Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và sự gia tăng của các hiện tượng thời tiết cực đoan, bảo vệ hệ thống điện khỏi tác động của sét đánh ngày càng trở nên quan trọng. Thiết bị chống sét không chỉ giúp bảo vệ tài sản mà còn đảm bảo an toàn cho con người và duy trì hoạt động ổn định của thiết bị điện tử. Đặc biệt, việc lựa chọn thiết bị chống sét phù hợp với hệ thống 1 pha hay 3 pha sẽ quyết định hiệu quả bảo vệ của toàn bộ hệ thống. Bài viết này sẽ giải thích chi tiết về thiết bị chống sét 1 pha & thiết bị chống sét 3 pha, phân biệt những điểm khác nhau và ứng dụng của chúng trong thực tế, cũng như cung cấp hướng dẫn lựa chọn và bảo trì thiết bị chống sét đúng tiêu chuẩn.

Thiết bị chống sét là gì?

Thiết bị chống sét là các sản phẩm được thiết kế nhằm bảo vệ hệ thống điện khỏi xung điện quá áp do sét đánh gây ra. Chúng hoạt động bằng cách hấp thụ và phân tán dòng điện quá áp, giúp ngăn ngừa hư hại cho các thiết bị điện tử và hệ thống điện. Tùy theo quy mô hệ thống điện, thiết bị chống sét được chia thành hai loại chính: thiết bị chống sét 1 pha và thiết bị chống sét 3 pha.

Phân biệt thiết bị chống sét 1 pha và 3 pha

Thiết bị chống sét 1 pha (hay thiết bị chống sét lan truyền 1 pha)

Thiết bị chống sét 1 pha thường được sử dụng cho hệ thống điện dân dụng hoặc các công trình nhỏ với điện áp tiêu chuẩn 220V. Những thiết bị này được thiết kế để bảo vệ mối nối giữa dây pha và dây trung tính (hoặc dây tiếp địa) khỏi xung điện quá áp. Các đặc điểm chính của thiết bị chống sét 1 pha bao gồm:

• Đơn giản, hiệu quả: Cấu tạo đơn giản, dễ lắp đặt và bảo trì.
• Giá thành hợp lý: Thường có chi phí thấp, phù hợp với các công trình dân dụng.
• Phạm vi bảo vệ: Phù hợp với các thiết bị điện gia đình như tivi, máy tính, điều hòa, v.v.

Thiết bị chống sét 3 pha (hay thiết bị chống sét lan truyền 3 pha)

Thiết bị chống sét 3 pha được ứng dụng cho hệ thống điện công nghiệp, nơi sử dụng điện 3 pha (380V). Loại thiết bị này có khả năng bảo vệ toàn diện hơn, bao gồm cả ba pha điện và dây trung tính hoặc dây tiếp địa. Đặc điểm nổi bật của thiết bị chống sét 3 pha gồm:

• Khả năng bảo vệ toàn diện: Bảo vệ 3 pha điện và giảm thiểu xung điện trên toàn hệ thống điện công nghiệp.
• Độ bền và hiệu suất cao: Được thiết kế để chịu được điện áp quá áp mạnh và xử lý các xung điện lớn.
• Chi phí đầu tư cao: Do yêu cầu kỹ thuật cao nên giá thành thường cao hơn so với thiết bị 1 pha.

Bảng so sánh nhanh thiết bị chống sét lan truyền 1 pha và thiết bị chống sét lan truyền 3 pha

Xem thêm: Tham khảo bảng giá thiết bị chống sét lan truyền tại Chống sét VN.

Hướng dẫn lựa chọn và lắp đặt thiết bị chống sét

Nên lựa chọn thiết bị chống sét 1 pha hay 3 pha?

Để đảm bảo hệ thống chống sét hoạt động hiệu quả và an toàn, bạn cần cân nhắc các yếu tố sau khi lựa chọn thiết bị chống sét:

• Xác định loại hệ thống điện đang sử dụng: Nếu công trình của bạn sử dụng hệ thống điện 1 pha, hãy chọn thiết bị chống sét 1 pha và ngược lại.
• Đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật: Ưu tiên các thiết bị có chứng nhận tiêu chuẩn quốc tế (IEC) hoặc tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) để đảm bảo chất lượng, an toàn và độ bền. Các tiêu chuẩn này giúp thiết bị chịu được xung điện áp lớn và hoạt động ổn định khi có sét đánh.
• Hiệu suất và độ bền của thiết bị: Chọn thiết bị có khả năng chịu được dòng sét cao, thông thường từ 40kA đến 100kA tùy vào mức độ bảo vệ cần thiết. Lưu ý ưu tiên chọn ác sản phẩm có vật liệu chất lượng cao, khả năng chống ăn mòn, đặc biệt nếu lắp đặt ngoài trời.

Quy trình lắp đặt thiết bị chống sét

Để hệ thống chống sét hoạt động hiệu quả, cần thực hiện lắp đặt theo đúng quy trình kỹ thuật. Dưới đây là các bước chi tiết:

Bước 1: Khảo sát công trình

• Đánh giá tổng quan công trình để xác định những khu vực dễ bị sét đánh nhất.
• Xác định vị trí lắp đặt cột thu lôi, thiết bị chống sét lan truyền, và hệ thống tiếp địa sao cho hiệu quả bảo vệ tối ưu.
• Với công trình cao tầng hoặc khu vực có mật độ sét đánh cao, nên bổ sung thêm thiết bị bảo vệ cho hệ thống điện bên trong.

Bước 2: Thiết kế hệ thống chống sét

• Lựa chọn giải pháp chống sét phù hợp với quy mô công trình.
• Xác định sơ đồ đi dây dẫn sét để đảm bảo thoát sét an toàn, không gây ảnh hưởng đến công trình.

Bước 3: Lắp đặt thiết bị chống sét, bao gồm: kim thu sét, dây dẫn sét, hệ thống tiếp địa.

Bước 4: Kiểm tra và nghiệm thu hệ thống

• Sử dụng thiết bị đo điện trở đất để kiểm tra hệ thống tiếp địa. Điện trở phải đạt mức ≤ 10 Ohm theo tiêu chuẩn để đảm bảo an toàn.
• Kiểm tra lại các mối nối, dây dẫn để đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định, tránh nguy cơ rò rỉ điện hoặc hỏng hóc.
• Lập hồ sơ nghiệm thu để theo dõi và bảo trì định kỳ, đảm bảo hệ thống chống sét luôn hoạt động tốt.

Kết luận

Việc lắp đặt thiết bị chống sét phù hợp không chỉ giúp bảo vệ hệ thống điện mà còn đảm bảo an toàn cho con người và tài sản trước những rủi ro từ sét đánh. Dù là hệ thống điện 1 pha hay 3 pha, lựa chọn đúng thiết bị chống sét theo nhu cầu sử dụng và tuân thủ quy trình lắp đặt, bảo trì sẽ giúp tối ưu hiệu quả bảo vệ. Bên cạnh đó, doanh nghiệp và hộ gia đình nên ưu tiên các sản phẩm đạt tiêu chuẩn chất lượng, đồng thời kiểm tra định kỳ để đảm bảo thiết bị luôn hoạt động ổn định. Nếu bạn đang tìm kiếm giải pháp chống sét tối ưu cho công trình của mình, hãy tham khảo các dòng thiết bị chống sét chính hãng từ Chống sét VN để đảm bảo an toàn và hiệu quả lâu dài.